«Ζήσε την ζωή σου σαν να μην υπάρχει αύριο!»
Είναι αυτή, άραγε, μια συμβουλή που θα έπρεπε ν’ ακούσεις και τυφλά ν’ ακολουθήσεις; Να αρπάζεις την κάθε ευκαιρία που σου παρουσιάζεται! Κι αν όμως κάποτε καταλάβεις ότι έκανες λάθος; Τι θα γίνει αν αποφασίσεις να ζήσεις τη στιγμή και τελικά το μετανοιώσεις; Αν μοχθήσεις για να πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου (ή αυτά που νομίζεις πως είναι τα όνειρά σου) και όταν τελικά τα καταφέρεις, απογοητευτείς γιατί δεν είναι αυτό που οραματιζόσουν, αυτό που περίμενες; Τι γίνεται τότε;
Αυτά είναι λίγα μόνο από τα ερωτήματα που απασχολούν τη σημερινή νεολαία. Μαθητές και μαθήτριες της τρίτης λυκείου μπαίνουν στην τελική ευθεία για τον δρόμο της ‘‘επιτυχίας’’ ή της ‘‘αποτυχίας’’. Προσπαθούν, παλεύουν, πασχίζουν να αριστεύσουν στις πανελλαδικές εξετάσεις, να πετύχουν την είσοδό τους σε μια ανώτατη σχολή. Κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς περνούν από μια επώδυνη ψυχική και πνευματική κατάσταση, τους τρώει το άγχος και ο φόβος της δοκιμασίας που πλησιάζει. Περνάνε όλο τους τον χρόνο στα φροντιστήρια με σκοπό την κατάλληλη προετοιμασία για το τρομερό άγνωστο που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Περιορίζουν όλες τις εξόδους, τις δραστηριότητες, ακόμη και τις συχνές επικοινωνίες με φίλους προκειμένου να επικεντρωθούν στον στόχο τους.
Ωστόσο, όσο και να εξοικειωθούν με τα τεχνικά στοιχεία των εξετάσεων, δεν μπορούν να περιορίσουν εξίσου το άγχος και την ανησυχία που τους καταβάλλει; Το πιο ψυχοφθόρο απ’ όλη αυτήν την διαδικασία είναι ο φόβος της αποτυχίας. Τι πραγματικά εννοούμε, όμως, με τον όρο ‘‘αποτυχία’’; Το να μην καταφέρεις να φτάσεις τον στόχο σου και να πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου; Το να μην ακολουθήσεις ένα επιστημονικό πεδίο που θα σου εξασφαλίσει επαγγελματική αποκατάσταση, χρήματα και κύρος; Το να απογοητεύσεις όσους πιστεύουν σε σένα και στις δυνατότητές σου; Το να καταφέρεις να πετύχεις σε κάτι το οποίο εν τέλει δεν θα σε κάνει ευτυχισμένο; Ποιο απ’ όλα αυτά μπορεί να θεωρηθεί αποτυχία; Για ένα παιδί σε αυτήν την φάση είναι δύσκολο να βρεθεί απάντηση στο ερώτημα αυτό, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το άγχος και ο φόβος μιας αποτυχίας γενικής και απροσδιόριστης. Τα συναισθήματα αυτά είναι καταστροφικά για τον ψυχολογικό κόσμο των εφήβων.
Το συναίσθημα ότι από μια μικρή ατυχία μπορεί να ‘‘καταστραφεί’’ όλη σου η ζωή είναι συντριπτικό. Όταν ξέρεις πως από τέσσερα διαγωνίσματα (δηλαδή, από την απόδοσή σου μέσα σε τέσσερα τρίωρα!) εκ των οποίων μπορεί να ατυχήσεις σε ένα και να κάνεις ένα λάθος από το οποίο θα εξαρτηθεί η εισαγωγή σου στην Σχολή της επιλογής σου και ουσιαστικά όλο σου το μέλλον. Να γνωρίζεις εκ των προτέρων πως η ζωή σου μπορεί να κριθεί σε μια στιγμή, σε μια τρίωρη εξέταση από την οποία θα εξαρτηθεί το άτομο που θα είσαι για το υπόλοιπο της ζωής σου.
Ένα είναι όμως το ερώτημα που βασανίζει όλους τους τελειόφοιτους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης: ΓΙΑΤΙ; Γιατί πρέπει να υπομένουν αυτήν την ψυχοφθόρα διαδικασία; Γιατί να καλούνται να κρίνουν και να αποφασίσουν τι είναι σωστό και τι θα τους κάνει ευτυχισμένους στο μέλλον; Γιατί λοιπόν το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα θέτει μια τέτοια δοκιμασία στη νεολαία η οποία στην τελική αποτελεί το μέλλον αυτού του τόπου;
Εκτός και αν τελικά η ζωή δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τέτοιου είδους ‘‘επιτυχίες’’…
Η Olgersa Zenelai είναι μαθήτρια της Γ΄ τάξης του Λυκείου Κυθήρων.