Σκόρπιες σκέψεις.

1. Τέσσερις η ώρα τη νύχτα. Είναι δύσκολο να βγαίνεις απ’ τα στρωσίδια σου και να τρέχεις στην παραλία. Κάποιοι άνθρωποι, όμως, αυτή την ώρα θαλασσοδέρνονται. Ντυνόμαστε ζεστά και κατεβαίνουμε στη Συκαμνιά. Κάθε πρωί, εδώ, βγαίνουν πέντε ως δέκα βάρκες -ο Θεός να τις κάνει βάρκες-, κάτι σάπια καΐκια ή κάτι μαύρα πλαστικά σκάφη με 50 ανθρώπους μέσα. Στον δικό μας τομέα, σήμερα, βγήκαν 200 πρόσφυγες. Βρεγμένοι, ανήσυχοι, χαρούμενοι, 8-9 μίλια απόσταση σαν από άλλον κόσμο.

2. Δεν ξέρουμε από πού έρχονται. Δεν ξέρουν πού πηγαίνουν. Εδώ, στην Συκαμνιά, τους βγάζουν στην στεριά, τους ντύνουν με στεγνά ρούχα, τους δίνουν λίγο φαγητό κι ύστερα τους βάζουν σε μικρά λεωφορεία και τους στέλνουν στο Point B, κι από κει, όταν μαζευτούν πολλοί, σε μεγάλα λεωφορεία για το Κέντρο που φτιάχτηκε προσφάτως στη Μόρια.

3. Εδώ γεννιέται ένα νέο έθνος. Άνθρωποι από όλο τον κόσμο: Νορβηγοί, Αυστραλοί, Παλαιστίνιες, Γερμανοί, Καναδοί, Ιρλανδοί, ένας Ιρανο-Σουηδός, Αμερικανοί, Ισραηλινοί, ένας Ούγγρος, πολλές Αγγλίδες, μια Καλιφορνέζα, μια Σέρβα (ονόματι Ντραγκάνα), Ολλανδοί, Γιαπωνέζοι διασώστες, οδηγοί, γιατροί, φύλακες, φωτογράφοι, διερμηνείς στην επιμελητεία, στα μαγειρεία, στην αυτοσχέδια παιδική χαρά, όλη τη νύχτα περιμένοντας τις βάρκες, όλη τη μέρα επιθεωρώντας το πέρασμα με κυάλια. Ένα νέο έθνος γεννιέται πέρα από κράτη και ΜΚΟ, κι αυτό γίνεται στα μέρη απ’ όπου ξεκίνησε ο ευρωπαϊκός πολιτισμός. Το έθνος του Ανθρώπου.

4. Επιχειρούν δεκάδες ανεξάρτητες μεταξύ τους Ομάδες, μερικές από αυτές στηριζόμενες σε ένα δημοκρατικό, αυτοδιαχειριστικό μοντέλο. Κάθε βράδυ κάνουν τις συνελεύσεις τους, απολογισμό και προγραμματισμό. Ο Πλάτανος, ο Άλλος Άνθρωπος, οι Γιατροί χωρίς σύνορα, A drop in the ocean, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες αλλά και τα Dirty Girls που μαζεύουν τα βρεγμένα ρούχα, τα πλένουν, τα σιδερώνουν και τα δίνουν στους επόμενους! Δρουν με περίσσευμα καρδίας και διανοίας. Ωστόσο, επειδή η κρίση θα συνεχισθεί χρειάζεται συντονισμός. Για καλύτερα αποτελέσματα. Και για να μείνει κληρονομιά για το μέλλον.

5. Στις «καλές περιόδους καταστολής του εσωτερικού εχθρού», πόσες φορές δεν αναρωτιόμαστε αν τα Σώματα Ασφαλείας μπορούν πραγματικά να εκδημοκρατισθούν; Ναι, μπορούν, όταν υπάρχει η πολιτική βούληση. Αστυνομικοί, λιμενικοί, πυροσβέστες δίνουν τη μάχη με συγκινητική αυτοθυσία και ανθρωπιά. Άλλοι εν υπηρεσία και άλλοι εν αδεία ευρισκόμενοι έχουν τρέξει εδώ ως εθελοντές! Όταν υπάρχει η πολιτική βούληση κι όταν δεν εμποτίζονται με την ιδεολογία του Ελλοχεύοντος Εχθρού, και να εκδημοκρατισθούν μπορούν, και να εξανθρωπισθούν.

6. Η οικονομία που αναπτύσσεται γύρω από την προσφυγική κρίση είναι μια μεγάλη υπόθεση που δεν μπορεί να προσπεράσει κανείς με μια απλή σκέψη. Εδώ, τώρα, για εμάς είναι μια ευκαιρία να ξαναβρούμε την σημασία του στοιχειώδους: τροφή, τρεχούμενο νερό, ζεστασιά, αλληλεγγύη. Θα μείνουν στο μυαλό μου τα λόγια της Φατιμά σε σπαστά αγγλικά: «Δεν περιμέναμε να βρούμε ανθρώπους να μας περιμένουν και να μας καλωσορίσουν με ένα χαμόγελο. Αυτό που συμβαίνει εδώ είναι ένα όνειρο!».

7. Αν όλα είναι προορισμένα να γίνουν εικόνα ή λέξεις, το Παρόν είναι που κάνει την ζωή μας βίωμα και όχι ένα ακόμη αφήγημα. Μήνες τώρα βασανίζουν το μυαλό μου οι πρόσφυγες, από τότε που 71 άνθρωποι βρέθηκαν νεκροί μέσα σε ένα φορτηγό κοντά στα σύνορα Αυστρίας-Ουγγαρίας, από τότε που η φωτογραφία του μικρού Αιλάν έκαναν τον γύρο του κόσμου, από τότε που ο παπα-Στρατής άνοιξε την «Αγκαλιά» του να δεχθεί τους πρώτους πρόσφυγες. Από τότε ο βοριάς έπαψε να είναι ο αναζωογονητικός άνεμος του καλοκαιριού κι έγινε η αιτία θανάτου χιλιάδων ανθρώπων. Έδωσα από το περίσσευμά μου, χρόνο και ρούχα, είχα την αίσθηση πως δεν ήταν τίποτε. Ήρθα εδώ, στον τόπο της πρώτης υποδοχής, να δώσω μια εβδομάδα από τον ελεύθερο χρόνο μου, έχω την αίσθηση πως είναι λίγο. Το πολύ είναι αυτό που κάνουν οι άνθρωποι γύρω μου, το Παρόν που κάνει τη ζωή μας.