Αγαπητοί φίλοι της Ντραγκονέρα Ρόσσα,
καθώς το μπλόγκ σας φέρει το όνομα του νησιού όπου άρχισα τις ανασκαφικές μου έρευνες στα Κύθηρα, της Μικρής Δραγονάρας, αισθάνομαι ένα συναισθηματικό δέσιμο με εσάς και θα ήθελα να σας πληροφορήσω ότι φέτος τον Απρίλη (στις 15 και 16 του μηνός) θα διοργανώσουμε στη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή μια Διήμερη Αρχαιολογική Συνάντηση με ανακοινώσεις για το 15ετές έργο που κάναμε στο νησί των Αντικυθήρων. Τις ανακοινώσεις θα κάνουν οι συνάδελφοί μου, οι οποίοι εργάζονται στην ανασκαφή από τον καιρό που ήταν φοιτητές, φίλοι που συμμετείχαν ως εθελοντές στην ανασκαφή καθώς και κάτοικοι του νησιού. Για να έχετε μια συνολική εικόνα του έργου μας στα Αντικύθηρα, σας στέλνω το άρθρο που δημοσιεύθηκε στο τελευταίο –πρώτο της νέας σειράς– τεύχος Δεκεμβρίου 2015 του περιοδικού «Αρχαιολογία και Τέχνες» για τα ιστορικά συμπεράσματα στα οποία οδήγησε η αρχαιολογική έρευνα.
Σας εύχομαι καλή πορεία στο έργο σας!
Στο κείμενο που ακολουθεί παρουσιάζονται οι αρχαιότητες οι οποίες έχουν εντοπιστεί στα Αντικύθηρα τα τελευταία χρόνια [Θα ήθελα να σημειωθεί ότι οι εργασίες έρευνας και ανασκαφής στις οποίες στηρίζεται το κείμενο που ακολουθεί έχουν πραγματοποιηθεί όλα αυτά τα χρόνια με την πολύτιμη εθελοντική εργασία αρχαιολόγων, συντηρητών, σχεδιαστών, τοπογράφων, επαγγελματιών και φοιτητών, καθώς και άλλων ανθρώπων εκτός του κλάδου της αρχαιολογίας και των συναφών ειδικοτήτων, οι οποίοι στην καλύτερη περίπτωση είχαν καλυμμένη τη διατροφή τους από μικρές χρηματοδοτήσεις της κοινότητας των Αντικυθήρων και της Κυθηραϊκής Κοινότητας της Αυστραλίας. Είναι αδύνατον να αναφέρω εδώ τους εκατοντάδες ανθρώπους που συνεργάστηκαν μαζί μου τα τελευταία δώδεκα χρόνια στα Αντικύθηρα και τους οποίους ευχαριστώ θερμά.]. Η ανάλυσή τους, σε συνδυασμό με τα φιλολογικά και τα επιγραφικά δεδομένα, για πρώτη φορά, οδηγεί στη συναγωγή ιστορικών συμπερασμάτων για το σχετικά άγνωστο έως σήμερα μικρό νησί. [Τα Αντικύθηρα έχουν γίνει παγκοσμίως γνωστά από την εύρεση στη θαλάσσια περιοχή τους του περίφημου «Ναυαγίου», αλλά η ιστορία τους κατά τη διάρκεια της αρχαιότητας (προϊστορικής και «ιστορικής») και των μεσαιωνικών χρόνων ήταν άγνωστη.] Φαίνεται ότι έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο στην ιστορία του ελλαδικού χώρου τα Ελληνιστικά χρόνια, από την έναρξη της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στα τέλη του 4ου αι. π.Χ., έως την καταστολή της «Κρητικής Επανάστασης», με την οποία ολοκληρώθηκε η κατάκτηση των ελληνικών εδαφών από τη Ρώμη το 69-67 π.Χ.
Τα Αντικύθηρα, μικρό νησί με έκταση περίπου 20 τετρ. χλμ., βρίσκονται στον επικίνδυνο θαλάσσιο χώρο ανάμεσα στα Κύθηρα και την Κρήτη. Παρά τη στρατηγική θέση του νησιού, που ελέγχει το πέρασμα από το Αιγαίο και τον Εύξεινο Πόντο προς τη Δυτική Μεσόγειο, η δυσκολία επιβίωσης μεγάλης ομάδας κατοίκων στο νησί, το άφησε σε σχετική αφάνεια καθ’ όλη σχεδόν τη διάρκεια της αρχαιότητας.
Ελάχιστες είναι οι αναφορές των αρχαίων συγγραφέων στα Αντικύθηρα. Στον Πλούταρχο [Πλουτ. Κλεομ. 31 και 32] αναφέρονται ως Αἰγιλιά, Αἰγιαλίαν και Αἰγιαλῶν, στον Στέφανο τον Βυζάντιο [Στεφ. Βυζ., λ. «Αἰγιάλεια»] ως Αἰγιλιά, στα διάφορα χειρόγραφα (κώδικες) του Κλαύδιου Πτολεμαίου [Πτολ. Γεωγρ. ΙΙΙ 14, 45] ως Αἴγιλα, Αἴγυλα, Ἔπλα (από την γραφή ΑΙΓΙΛΑ με κεφαλαία, με την (προφορική!) γραφή του αι ως ε, όπως συμβαίνει συχνά τα ύστερα χρόνια της αρχαιότητας, και την εκ παραδρομής ανάγνωση του Γ και του Ι ως Π) και στον Πλίνιο [Plin. IV, 57] ως Aigila, Aigilia και Aeglia.
Όλο το άρθρο εδώ.
