Ακούγαμε πάντα ότι στο Τσιρίγο δεν είχαμε τέτοια, ότι εδώ ήταν όλα πάντα νοικοκυρεμένα. Ότι στην κατοχή η επαρχία περνούσε καλά, ότι στην Αθήνα πέθαναν και στο Τσιρίγο κάνανε γιορτές και γλέντια. Και άλλα τέτοια που αρέσουν στις νοικοκυρές και στους νοικοκύρηδες. Φυσικά δεν το πιστέψαμε ποτέ. Γιατί και στην Αθήνα κάποιοι πέθαναν και κάποιοι άλλοι έκαναν γιορτές. Και στην επαρχία λοιπόν το ίδιο μάλλον και στο Τσιρίγο, το ίδιο. Κάποιοι ανέλαβαν τη δύσκολη δουλειά. Ανέλαβαν να παλέψουν για την ανεξαρτησία τού τόπου τους. Όχι να τη βγάλουν καθαρή. Όχι να κοιτάξουν την οικογένεια τους μόνο και το σπίτι τους. Έτσι γίνεται πάντα στα δύσκολα. Οι πολλοί συνθηκολογούν και οι λίγοι αντιστέκονται. Και σιγά σιγά παρασύρουν κι άλλους. Δεν διαλέγουν στρατόπεδο. Φτιάχνουν το στρατό τους. Και έχουν ένα στόχο: την ελευθερία από κάθε δυνάστη. Και τη δυνατότητα να γίνουμε «νοικοκύρηδες στο τόπο μας», όπως λέει και το κείμενο-ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε.
Dragonera Rossa
Ε.Α.Μ. Πελοποννήσου- Ε.Α.Μ. Κυθήρων
Προς το λαό της ελευθέρας Πελοποννήσου και Κυθήρων
Οι αντάρτες μας, ελευθέρωσαν ολόκληρα τα ορεινά συγκροτήματα της περιφερείας μας και το μεγαλύτερο μέρος των πεδινών περιοχών. Μέχρι τελευταία και αφού καταργηθήκανε όλες οι αρχές των κατακτητών και των οργάνων της Κυβέρνησης των προδοτών Τσολάκογλου, Λογοθετοπούλου, Μπάκου κ.λ.π. όλες οι υποθέσεις γινόντανε από τους αντάρτες. Αυτό και σωστό ήτανε και απαραίτητο, αφού δεν υπήρχε άλλη αρχή. Το ΕΑΜ βασικά δύο σκοπούς επιδιώκει:
Την απελευθέρωση της χώρας μας και να δώση την δυνατότητα στο λαό μας να διοικηθή μόνος του και νάνε νοικοκύρης στον τόπο του. Με την ουσιαστικήν απελευθέρωση του μεγαλύτερου μέρους της περιφερείας μας, συνεπές στις αρχές του άρχισε να δίνη από καιρό στο λαό το δικαίωμα να αυτοδιοικείται.
Τώρα ο λαός πρέπει να διοικηθή και να λύνη τις υποθέσεις του μόνος του. Με την παρούσα εγκύκλιο το ΕΑΜ της περιφερείας μας καθορίζει μερικά από τα βασικότερα σημεία της αυτοδιοικήσεως.
Οι μέχρι σήμερα επιτυχίες, που εσημείωσε το σύστημα της αυτοδιοίκησης, η συμπάθεια που ο πληθυσμός το περιβάλλει, δείχνουν πόσο ανακόλουθα και ανόητα ήταν τα συνθήματα των διαφόρων παληανθρώπων ότι ο Ελληνικός λαός δεν είναι ικανός να διοικηθή μόνος του. Η περιφερειακή επιτροπή του ΕΑΜ κάνει έκκληση σε όλους όσους έχουν εκλεγή ή θα εκλεγούν μέλη των Κοινοτικών Συμβουλίων και των διαφόρων επιτροπών να σταθούν μακριά από κάθε συμπάθεια, μίσος ή συμφέρον και με ανώτερο πνεύμα να εκτελούν τα καθήκοντά τους.
Βασικές θέσεις για την αυτοδιοίκηση
1) Ο αριθμός μελών Κοινοτικών Συμβουλίων είναι επταμελής.
2) Οι ανωτέρω εκλέγονται από την πλειοψηφία των μετεχόντων της ψηφοφορίας κατοίκων του χωριού τους ανδρών και γυναικών.
3) Το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι έχουν όλοι οι κάτοικοι του χωριού γυναίκες και άνδρες, άνω του 17ου έτους της ηλικίας των.
4) Το Κοινοτικό Συμβούλιο σε συνεδρίασή του εντός 48 ωρών από της εκλογής του εκλέγει τον Πρόεδρό του και καταμερίζει σε ποία επιτροπή (δικαστική κλπ) θα πάρη μέρος κάθε μέλος του συμβουλίου.
5) Την επομένην Κυριακή της εκλογής του Κοινοτικού Συμβουλίου ορίζεται και διεξάγεται ψηφοφορία δια τας διαφόρους επιτροπάς που κατωτέρω καθορίζομεν.
6) Σε κάθε Κοινότητα δέον να εκλεγούν οι εξής επιτροπές: α)Δικαστική, β)Αγροτική, γ) Γενικής ασφαλείας, δ)Κοινοτικής και σχολικής περιουσίας, ε) Εκκλησιαστική και στ) Επισιτισμού.
7) Ο αριθμός των μελών των επιτροπών αυτών ορίζεται ως εξής: της Δικαστικής πενταμελής, όλων δε των λοιπών τριμελής.
8) Για τις ανωτέρω επιτροπές ορίζεται και από ένα μέλος του Κοινοτικού Συμβουλίου κατ’ απόφασίν του.
9) Οι ανωτέρω επιτροπές είναι εκλεκτές παρά των Κατοίκων του χωριού, πλην του ορισθησομένου μέλους παρά του Κοινοτικού Συμβουλίου, δηλαδή εκλέγονται απ’ τη δικαστική 4 μέλη και απ’ τις υπόλοιπες 2 μέλη, του ετέρου συμπληρωμένου παρά μέλους του Κοινοτικού Συμβουλίου.
10) Οι ανωτέρω επιτροπές σε πρώτη συνεδρίασή τους εκλέγουν τον πρόεδρό τους.
11) Τα Κοινοτικά Συμβούλια εκτός των καθηκόντων που ήσαν επιφορτισμένα από το Κράτος πριν μπη ο κατακτητής δύνανται να λαμβάνουν παν μέτρον, που εξυπηρετεί τους κατοίκους της Κοινότητος και δεν αντίκειται σε γενικώτερα συμφέροντα της περιφερείας μας και του ελληνικού λαού.
12) Τα Κοινοτικά Συμβούλια διαχειρίζονται άπαντα τα δημόσια κτήματα των οποίων οι αποδοχές ορίζονται ως πόροι της Κοινότητας.
13) Τα Κοινοτικά Συμβούλια διαχειρίζονται άπαντα τα ευρισκόμενα εις τα όρια της κοινότητάς των κτήματα, ανήκοντα εις το ΟΔΕΠ.
14) Για διαφορές μεταξύ δύο Κοινοτήτων συγκροτείται επιτροπή ως εξής:
Δύο δια την εκδικαστική επιτροπή τους ενός χωριού, άλλα δύο μέλη από την εκδικαστική επιτροπή του άλλου χωριού και 3 μέλη από 3 διαφορετικά χωριά, δια κλήρον επί 10 γειτονικών χωριών. Επιτροπή όπως η ανωτέρω θα συγκροτείται και θα εκδικάζει τυχόν υπόθεση που αφορά κατοίκους ενός χωριού με την Κοινότητα άλλου χωριού.
Δικαιοδοσία και καθήκοντα των επιτροπών Δικαστικής, Αγροτικής Ασφαλείας κλπ, ορίζονται ως κατωτέρω.
Δικαστική επιτροπή εκδικάζει όλες τις υποθέσεις πολιτικές και ποινικές, πλην εσχάτης προδοσίας, ληστείας, ληστείας μετά φόνου που υπάγονται στη δικαιοδοσία των στρατοδικείων, πλην των υπαγομένων στη δικαιοδοσία της Αγροτικής Ασφαλείας και όλων των υποθέσεων, που με την παρούσα ορίζομεν άλλον επιτροπή αρμόδιαν.
Οι υποθέσεις που δύνανται να υποβληθούν προς εκδίκασιν δεν δύναται να έχουν διαπραχθεί προ της εισόδου των κατακτητών στη χώρα μας (24 Απριλίου 1941). […]γίνονται δεκτές προς εκδίκασιν αποφάσεις καταστείσαι τελεσίδικοι προ της 1ης [….]ουαρίου ε.ε. από τα κρατικά δικαστήρια.
Οι αποφάσεις της επιτροπής είναι τελεσίδικοι. αποκλειόμενης της εφέσεως, θέλει συγκροτηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα ανώτερο αναθεωρητικό δικαστήριο […]θέλομεν γνωρίση επί ποίων αποφάσεων δύναται να υποβληθή αίτησις αναθεωρήσεως. Αρμόδια προς εκδίκασιν επί μιάς υποθέσεως που ο μηνυτής και ο κατηγορούμενος είναι από διαφορετικά χωριά είναι εφ’ όσον πρόκειται περί πολιτικής υποθέσεως η δικαστική επιτροπή του χωριού, που κατοικεί ο μηνυτής, αν πρόκειται περί ποινικού αδικήματος, εκεί όπου διεπράχθη το αδίκημα. Οι αποφάσεις των δικαστικών επιτροπών, πέρνονται κατά πλειοψηφίαν. Εν ισοψηφία υπέρ του κατηγορουμένου.
Επιτροπή Αγροτικής ασφαλείας επιβλέπει διά μέλους της τους αγροφύλακας και δικάζει όλες τις υποθέσεις γύρω από αγροζημίας.
Επιτροπή Γενικής Ασφαλείας εκλέγει μέλος της που παρακολουθεί και μετέχει των συνεδριάσεων της δικαστικής επιτροπής, έναν ψήφον, εισηγούμενος τις διάφορες υποθέσεις και υπέχει θέσιν όπως στα κρατικά δικαστήρια ο δημόσιος κατήγορος, αποκαλείται; Δε Λαϊκός Αντιπρόσωπος.
Κοινοτικής και Σχολικής περιουσίας επιτροπή, διαχειρίζεται την περιουσία της Κοινότητος και του Σχολείου, εισηγείται στο Κοινοτικόν Συμβούλιον την εκτέλεσην κοινωφελών έργων.
Εκκλησιαστική διαχειρίζεται και επιβλέπει παν ό,τι αφορά τις εκκλησίες της Κοινότητος.
Επισιτισμού παν ό,τι αφορά την επισιτιστική υπόθεση του χωριού των, διαχειρίζεται και κατευθύνει.
Κοινοτικά Συμβούλια, επιτροπές, ή μέλη επιτροπών, αντικαθίστανται οποτεδήποτε μη […]νον χρόνον θητείας, εφόσον προκληθή ψηφοφορία υπό το ¼ τουλάχιστον των εχόντων ψήφον κατοίκων του χωριού και εφόσον κατά την ψηφοφορίαν καταψηφισθή. Κατ’ ακουλουθίαν ενεργείται αναπληρωματική εκλογή για την πλήρωση της χηρευσάσης θέσεως.
Αναίρεσις των αποφάσεων Κοινοτικών συμβουλίων και επιτροπών απαγορεύεται απολύτως παρ’ οιασδήποτε Οργανώσεως ή ανταρτικών σωμάτων. Οι παραβάται μέλη, οργανώσεις ή αντάρται θα τιμωρηθούν παραδειγματικά.
Μέλη Κοινοτικών Συμβουλίων ή Επιτροπών, που δια της ψήφου των θα εκδοθή καταδικαστική ή αθωωτική απόφασις από μίσος ή συμπάθεια ή προσωπικό συμφέρον και αποδειχθή απολύτως τούτο, παραπέμπονται στα Στρατοδικεία των Ανταρτών.