Η Αντιγόνη –στη θεατρική παράδοση τουλάχιστον– δίνει την εντύπωση ενός χαρακτήρα μονοκόμματου, χωρίς ενδοιασμούς μπροστά σε μια πράξη θανάσιμη, που βάζει σε κίνδυνο την ίδια της την ζωή, σαν «μία δύναμη που προχωρεί» όπως έγραψε ένας κριτικός. Ακτινοβόλα προσωπικότητα, ασφαλώς, αλλά και πεισματάρα, αγύριστο κεφάλι, διεστραμμένη (όπως το λέει καθαρά ο Χορός) που δεν βλέπουμε εύκολα τι θα έκανε στην ζωή της αν δεν την είχε κάνει αθάνατη η πράξη και η αυτοκτονία της…
Συμφωνώ απόλυτα μ’ αυτό που αντιπροσωπεύει η Αντιγόνη για τα σύγχρονα πνεύματα: μια θεληματική άρνηση, που αναλαμβάνει, διακηρύσσει, μπροστά σε μια ιερόσυλη τάξη, μια χωρίς όρους υπακοή στις απαιτήσεις μιας καθαρής συνείδησης, η ακριβής απεικόνιση της φράσης του Αϊνστάιν: «Μην κάνετε ποτέ κάτι που έρχεται σε σύγκρουση με την συνείδησή σας, ακόμα κι αν σας το ζητάει το Κράτος.» αλλά συμφωνώ λιγότερο με αυτό που είναι ή που υπήρξε, όπως μας την παρουσιάζουν οι διάφορες εκδοχές του μύθου της: πλάσμα αδιάλλακτο, χωρίς αποχρώσεις, πεισματάρικο και επίμονο μέσα στην επανάστασή του, αφού ενεργεί με αυτόν τον τρόπο για να θάψει τον αδελφό της, όχι κανέναν άλλον.
Εξάλλου το λέει η ίδια καθαρά, σταράτα, ότι ποτέ δεν θα αντιμετώπιζε τον Κρέοντα ούτε θα έδειχνε ανυπακοή στην διαταγή του αν νεκρός ήταν κάποιος άλλος, έστω κι ο ίδιος ο άντρας της, γιατί μόνον οι δεσμοί του αίματος και ο νόμος τους γένους μετράνε για την Αντιγόνη. Θα είχε αφήσει να χαθεί, χωρίς ενταφιασμό, να φαγωθεί από τους γύπες, οποιοσδήποτε άνθρωπος, άλλος από τον αδελφό της. Είναι μια όψη της εξέγερσης της Αντιγόνης που γενικώς αποφεύγεται να τονίζεται, σε βαθμό να παραλείπεται τελείως καμιά φορά το σημείο στο οποίο εξηγεί κατ’ αυτόν τον τρόπο την πράξη της και τα όρια της άρνησής της. Γιατί αυτό το σημείο μάς απαγορεύει να δούμε σ’ αυτήν το σύμβολο της άρνησης, της χωρίς όρους υπεράσπισης των ταπεινωμένων ή των καταραμένων. Η Αντιγόνη ανήκει σ’ αυτά τα ιδιαίτερα, τα μοναχικά πλάσματα που λαμπρύνει ένας υποδειγματικός θάνατος, αλλά που αναμφίβολα δεν θα μπορούσαν να ζήσουν την καθημερινή ζωή των Θηβών ή οποιουδήποτε άλλου μέρους.
