Μόνο και μόνο επειδή εκνευρίζει την Χίλαρυ Κλίντον, ο Μπέρνι Σάντερς μάλλον κάτι κάνει σωστά. Αντιμετωπίζει στα ίσα μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές μηχανές, δηλαδή το συνδυασμό ανάμεσα στην ελίτ του Δημοκρατικού Κόμματος και την οικογένεια Κλίντον, και πηγαίνει καλά. Κοινώς, ο 75χρονος γερουσιαστής από το Βερμόντ που εξακολουθεί να είναι το μόνο μέλος της αμερικανικής Γερουσίας που αποδέχεται θετικά για τον εαυτό του το χαρακτηρισμό σοσιαλιστής, έχει σοβαρές πιθανότητες να είναι ο υποψήφιος του Δημοκρατικού Κόμματος για τη θέση του ισχυρότερου ανθρώπου στον πλανήτη. Όχι κι άσχημα…
Ο Σάντερς για τα ευρωπαϊκά δεδομένα δεν φαντάζει ιδιαίτερα ριζοσπάστης. Αυτό που ονομάζει σοσιαλισμό είναι κατά βάση μια εκδοχή σοσιαλδημοκρατικού κράτους πρόνοιας, περιορισμού της δράσης των τραπεζών και της Γουώλ Στρητ και περισσότερο φιλειρηνικής πολιτικής. Ωστόσο, για τα αμερικάνικά πολιτικά δεδομένα αυτό φαντάζει σχεδόν επαναστατικό, άλλωστε μιλάμε για τη χώρα που προχώρησε σε μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις διάσωσης του ιδιωτικού τραπεζικού συστήματος με δημόσιο χρήμα. Καθόλου τυχαίο, επομένως, που δέχεται τόσο μεγάλη επίθεση από την ελίτ του Δημοκρατικού Κόμματος. Ωστόσο, έκπληξη προκαλεί η αντίδραση διαφόρων προοδευτικών φωνών στην Αμερική που εξακολουθούν να μην στηρίζουν τον Σάντερς. Εδώ το κριτήριο δεν είναι ότι δεν είναι όσο αριστερός πρέπει, μια κριτική που θα είχε βάση, αλλά ότι επειδή είναι πολύ αριστερός στο τέλος δεν θα μπορέσει να εκλεγεί και έτσι θα επανέλθει η ρεπουμπλικανική Δεξιά.
[…]
Στην πραγματικότητα, η δημοτικότητα του Σάντερς αποτυπώνει βαθύτερες διεργασίες που λαμβάνουν χώρα ακόμη και στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες. Η βαθιά κρίση της περιόδου 2007-8 δεν άφησε μόνο κοινωνικές πληγές, άφησε και μια βαθύτερη δυσπιστία απέναντι στο νεοφιλελευθερισμό ως κυρίαρχη ιδεολογία και κοινωνικό υπόδειγμα. Η εμπιστοσύνη στην ικανότητα των αγορών να ‘‘ξέρουν καλύτερα’’ κλονίστηκε με έναν μη αντιστρέψιμο τρόπο. Οι μεγάλες κινητοποιήσεις του 2011 και ιδίως για τις ΗΠΑ το κίνημα του Occupy! μπορεί να μην είχαν συνέχεια, όμως οι δυναμικές και οι διαψεύσεις και οι ιδεολογικές μετατοπίσεις που τις γέννησαν εξακολουθούσαν να υπάρχουν και βρήκαν διέξοδο τώρα στην υποψηφιότητα Σάντερς. Όπως ακριβώς και στην Αγγλία με την εκλογή του Τζέρεμι Κόρμπυν, φάνηκε ότι υπάρχει ένας κόσμος που θέλει να επανοικειοποιηθεί τέτοιες διαδικασίες, όπως είναι οι ανοιχτές στο κοινό διαδικασίες επιλογής υποψηφίων, για να προκρίνει αυτές και αυτούς που θεωρεί ότι θα είναι έξω από το παραδοσιακό πλαίσιο, αυτούς που δεν θα μοιάζουν να βγαίνουν μέσα από μια πολιτική διαφήμιση, αυτούς που δεν προέρχονται από ό,τι ορίζεται ως κατεστημένο.
[…]
Ο Μπέρνι Σάντερς δεν είναι σοσιαλιστής, ή τουλάχιστον δεν είναι με την έννοια που μπορεί να αποδίδουμε εμείς ή το ριζοσπαστισμό που αυτό συνεπάγεται στην Ευρώπη. Σε κάποια σημεία όπως η εξωτερική πολιτική είναι αρκετά μετρημένος και προσεκτικός και το 2001 είχε υποστηρίξει την επέμβαση στο Αφγανιστάν. Ωστόσο, για τα αμερικανικά δεδομένα οι προτάσεις του είναι παραπάνω από ριζοσπαστικές. Πάνω από όλα αποπνέει μια εικόνα ακεραιότητας και συνέπειες στις αρχές, ξαναπιάνοντας ένα βαθιά ριζωμένο στην αμερικανική ιστορία νήμα πολιτικών που προσπάθησαν να εκπροσωπήσουν το λαό απέναντι στον πλούτο και την εξουσία. Δεν είναι ένας νέος Γιουτζήν Ντεμπς* αλλά η καμπάνιά του πιάνει το νήμα του αμερικανικού προοδευτισμού από τον Ρούζβελτ μέχρι τον Τζέσσυ Τζάκσον ή τον Ραλφ Νέιντερ. Επιπλέον, το παράδειγμα Ομπάμα στις εκλογές του 2008 δείχνει ότι ο υποψήφιος που μπορεί να επικοινωνήσει με τους ‘‘από κάτω’’ μπορεί να πάρει το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος. Και, σε κάθε περίπτωση, ισχύει ότι κάποιος που εκνευρίζει τη Χίλαρυ Κλίντον, κάτι κάνει σωστά…
* Eugene Victor ‘‘Gene’’ Debs (1855-1926): ιστορική φιγούρα του αμερικανικού σοσιαλισμού. Σε δύο διαφορετικές εκλογικές μάχες για το προεδρικό αξίωμα πήρε σχεδόν ένα εκατομμύριο ψήφους (1912: 901.551, 1920: 913.693). Στις προεδρικές εκλογές του 1920, μάλιστα, συμμετείχε μέσα από το κελί της φυλακής του!
Αναδημοσίευση από το ανεξάρτητο περιοδικό Unfollow.
Το πλήρες κείμενο βρίσκεται εδώ http://unfollow.com.gr/web-only/kati-kalo-prepei-na-kanei-o-berni-santers/
