Το να ζητάς προστασία από την πολιτική ηγεσία στα πλαίσια της ελλαδικής αστικής δημοκρατίας είναι από μόνο του οξύμωρο, κατ’αρχάς ιστορικά. Αναρτούμε αυτή την έκκληση φορέων, οργανώσεων και ιδιωτών επιστημόνων για λόγους ενημέρωσης.
Τα τελευταία χρόνια, έχουν παραχωρηθεί σε πετρελαϊκές επιχειρήσεις δικαιώματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και του Κρητικού Πελάγους (έκτασης περίπου 56.000 τ.χλμ.). Η περιοχή αυτή εκτείνεται από τα βόρεια της Κέρκυρας έως και τη νότια Κρήτη και συμπίπτει σε μεγάλο μέρος με τη δυτική και νότια Ελληνική Τάφρο, η οποία αποτελεί οικότοπο παγκόσμιας οικολογικής σημασίας για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα. Η Ελληνική Τάφρος αποτελεί το κύριο ενδιαίτημα του υποπληθυσμού φυσητήρων (Physeter macrocephalus) της Μεσογείου που έχει αξιολογηθεί ως κινδυνεύον είδος. Εκτιμάται ότι σε ολόκληρη την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου ζουν μόνο 250 άτομα και η Ελληνική Τάφρος αποτελεί τον μοναδικό γνωστό τόπο αναπαραγωγής τους. Η Ελληνική Τάφρος αποτελεί, επίσης, τη μεγαλύτερη από τις πέντε περιοχές υψηλής πληθυσμιακής πυκνότητας του ευάλωτου ζιφιού (Ziphius cavirostris) στη Μεσόγειο. Στην Ελληνική Τάφρο συναντώνται, επίσης, πτεροφάλαινες, ρινοδέλφινα, κοινά δελφίνια, σταχτοδέλφινα, ζωνοδέλφινα και στενόρυγχα δελφίνια, μεσογειακές φώκιες, αλλά και θαλάσσιες χελώνες. Τα είδη αυτά περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ του Πρωτοκόλλου της Σύμβασης της Βαρκελώνης για τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και τη Βιοποικιλότητα στη Μεσόγειο, καθώς και στο Παράρτημα IV της Οδηγίας των Οικο-τόπων 92/43/ΕΟΚ. Τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτείται να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική προστασία αυτών των ειδών.
Επίσης, η τεράστια περιβαλλοντική σημασία της Ελληνικής Τάφρου έχει αναγνωριστεί από διεθνείς συμφωνίες, όπως η Συμφωνία για τη Διατήρηση των Κητωδών της Μαύρης Θάλασσας, της Μεσογείου και της Συγκείμενης Ζώνης του Ατλαντικού (ACCOBAMS). Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν αναγνωριστεί δύο «Σημαντικές Περιοχές για τα Θαλάσσια Θηλαστικά» («Important Marine Mammal Area»), ενώ η ευρύτερη περιοχή της Ελληνικής Τάφρου έχει προταθεί να ανακηρυχθεί Θαλάσσια Προστατευ-όμενη Περιοχή. Ωστόσο, μόνο ένα μικρό τμήμα της περιοχής αυτής, κυρίως παράκτιο, έχει συμπεριληφθεί εντός του Δικτύου Natura 2000 έως σήμερα, όπου τα κητώδη όχι μόνο διαθέτουν περιορισμένη παρουσία, αλλά δεν είναι και επαρκώς προστατευμένα.
Παρά τη σημασία τους παγκοσμίως, τα κητώδη που βρίσκονται στην Ελληνική Τάφρο αντιμετωπίζουν ήδη μια σειρά από άμεσες και σοβαρές απειλές, όπως ο ανθρωπογενής θόρυβος, (σύμφωνα με μελέτες που έχουν διεξαχθεί στην περιοχή, έχει διαπιστωθεί ο θανατηφόρος αντίκτυπος που έχουν οι στρατιωτικές ασκήσεις με σόναρ στους ζιφιούς), οι συγκρούσεις με πλοία (που απειλούν σοβαρά την επιβίωση του πληθυσμού των φυσητήρων), η αλληλεπίδραση με την αλιεία, η ρύπανση από πλαστικό και η κλιματι-κή αλλαγή. Με δεδομένες τις παραπάνω απειλές, οι εργασίες έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου, ως μία ακόμη μεγάλη απειλή για τα θαλάσσια θηλαστικά της Ελληνικής Τάφρου, θα αποτελέσουν τη χαριστική βολή για την επιβίωσή τους. Πληθώρα επιστημονικών στοιχείων καταδεικνύει ότι η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων έχει καταστροφικές επιπτώσεις στα θαλάσσια θηλαστικά καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, αφού τα επηρεάζει αρνητικά με τους εξής τρόπους:
● Προκαλεί ακουστικά – ακόμα και θανατηφόρα – τραύματα στα θαλάσσια θηλαστικά από τον θόρυβο που δημιουργούν τα σεισμικά αεροβόλα κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων έρευνας.
● Εκτοπίζει τα θαλάσσια θηλαστικά από το ενδιαίτημά τους, διαταράσσει τη συμπεριφορά τους και τους προκαλεί έντονο άγχος, λόγω αύξησης του θαλάσσιου θορύβου από τις δραστηριότητες έρευνας και εξόρυξης και της αυξημένης κίνησης των πλοίων.
● Αυξάνει την αέρια και θαλάσσια ρύπανση εξαιτίας των απορριπτόμενων λυμάτων, της αυξημένης κίνησης των πλοίων και της επιχειρησιακής και ατυχηματικής ρύπανσης.
● Δημιουργεί σημαντικό κίνδυνο συγκρούσεων των κητωδών με πλοία, λόγω αυξημένης κίνησης των πλοίων κατά τη διάρκεια κατασκευής των υποδομών εξόρυξης και της μεταφοράς πετρελαίου.
● Προκαλεί φυσική ζημιά στο βένθος και διαταράσσει τους πληθυσμούς θαλάσσιων θηλαστικών στις παράκτιες ή απομακρυσμένες θαλάσσιες περιοχές κατά τη φάση κατασκευής των λιμενικών εγκαταστάσεων, των εξεδρών και των αγωγών.
Τα τελευταία χρόνια, οι κυβερνήσεις αρκετών χωρών, όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν λάβει τολμηρές πολιτικές και επενδυτικές αποφάσεις, προκειμένου να ακυρωθούν ή να απαγορευτούν οι δραστηριότητες έρευνας και παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι αποφάσεις αυτές λαμβάνονται με βάση, κατά κύριο λόγο, τις ανάγκες που επιτάσσει το γενικότερο κλίμα για την πραγματοποίηση επενδύσεων με στόχο ένα ενεργειακά καθαρό μέλλον που θα αποτελεί βασικό πυλώνα μιας αναπτυσσόμενης, βιώσιμης τουριστικής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, σας καλούμε να επανεξετάσετε τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης που αφορούν στην εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ελληνική Τάφρο. Απευθύνουμε έκκληση προκειμένου να ληφθούν άμεσα οι αναγκαίες πρωτοβουλίες για την άμεση προστασία της Ελληνικής Τάφρου και να προχωρήσετε στην ακύρωση όλων των διαδικασιών αδειοδότησης για την πραγματοποίηση εργασιών έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενόψει της οριστικής απαγόρευσής τους στην Ελλάδα.
Επίσης, όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να προσυπογράψει εδώ: